Juridische definitie

Iemand is wilsonbekwaam als hij niet in staat kan worden geacht tot een redelijke waardering van zijn belangen aangaande een bepaalde handeling of beslissing. Als iemand goed de voor- en nadelen kan afwegen van een keuze, en vervolgens de keuze kan maken, is hij/zij wilsbekwaam, ten aanzien van die keuze.

Het klinkt simpel, maar dat is het natuurlijk niet altijd! Er zijn verschillende factoren van invloed, zoals: de complexiteit van de keuze, het belang van de keuze, of de persoon of instantie die er om vraagt. Soms kan iemand nog heel goed zijn/haar medische belangen overzien, maar gaat het mis op andere vlakken zoals de financiën. Andersom komt ook voor.

Financiële zaken laten behartigen door een gevolmachtigde

In een levenstestament kan iemand een gevolmachtigde benoemen die de zakelijke belangen van die persoon gaat behartigen. Als daar bij is vermeld, dat de volmacht pas geldig is bij wilsonbekwaamheid, dan moet het wel 'meetbaar' zijn. Anders is het niet werkbaar in de praktijk. Dan zou er dus bijvoorbeeld een verklaring van een arts moeten zijn.

Een arts zal dit echter niet zomaar verklaren. Met name dementie is een proces, iemand gaat langzaam achteruit. Vaak speelt er ook nog ontkenning. De situatie kan ontstaan dat er wel een volmacht is, maar dat die nog niet gebruikt kan worden, hoewel dat wel wenselijk zou zijn.

Bij het maken van een levenstestament wordt er daarom toch zeer regelmatig gekozen voor een volmacht die direct geldig is. Dat betekent niet dat hij ook direct moet worden gebruikt. Maar het zou wel kunnen, als het nodig of gewenst is. Natuurlijk moet er hierbij wel een grote mate van vertrouwen richting de gevolmachtigde zijn. Voor de zekerheid kan men natuurlijk ook altijd overwegen om een toezichthouder te benoemen, die met enige regelmaat de gevolmachtigde controleert. Hierover later meer, in een volgende blog!